TEATR MUMERUS

TEATR FAKTU: ZAOLZIE 1938 CZYLI O PRZEJĘCIU PRZEZ POLSKĘ CZĘŚCI ŚLĄSKA CIESZYŃSKIEGO W LATACH 1938 - 1939

Czytanie performatywne połączone z prezentacją wystawy zdjęć i druków.

Jesienią 1938 roku rząd Rzeczpospolitej Polskiej podjął starania i zaczął wywierać wpływ na rząd Republiki Czechosłowackiej w sprawie oddanie Polsce Zaolzia, części Śląska Cieszyńskiego zamieszkałej w większości przez ludność etnicznie polską, przekazanej Czechosłowacji decyzją Rady Ambasadorów w belgijskim Spa z lipca 1920 roku – podjętą w krytycznym momencie wojny polsko – bolszewickiej. 1 października 1938 roku strona czechosłowacka w odpowiedzi na ultimatum rządu polskiego, przekazała terytorium Zaolzia Rzeczpospolitej Polskiej – akurat zaraz potem, jak w wyniku Układu Monachijskiego część państwa Czechosłowackiego została przekazana Trzeciej Rzeszy.
Wydarzenia te budzą do dziś zaciekłe spory – nie tylko wśród historyków, ale także wśród publicystów i tzw. opinii publicznej. Czy był to akt współdziałania władz Rzeczypospolitej z hitlerowskimi Niemcami w obliczu Układu Monachijskiego, czyli usankcjonowanego przez europejskie mocarstwa zaboru części Czechosłowacji, w którym Rzeczpospolita także wzięła udział? A może był to akt dziejowej sprawiedliwości czyli rewanż za napaść wojsk czechosłowackich na Śląsk Cieszyński w 1919 roku i wymuszony zagrożeniem przez Rosję podział zamieszkanego przez Polaków Śląska Cieszyńskiego, który dokonał się w lipcu 1920 roku? A może jeszcze inaczej? W każdym razie na pewno zdarzyły się pobicia, tryumfalne marsze, ataki bojówek, akty dywersji, akcje szpiegów, donosy, wiece ….
Niech sobie uczestnik naszego spotkania sam odpowie na postawione wyżej pytania. My przedstawimy dokumenty: relacje świadków, materiały prasowe, mniej lub bardziej oficjalne komunikaty, zdjęcia i listy.

Materiały przedstawią: Ewa Breguła, Jan Mancewicz, Wiesław Hołdys (scenariusz i reżyseria).

Realizatorzy wyrażają podziękowanie panu Danielowi Korbielowi za pomoc w zebraniu materiałów.

Projekt współfinansowany ze środków Miasta Krakowa.

03.09. 2024, godz. 18:00, dziedziniec Muzeum Archeologicznego w Krakowie, ul. Senacka 3
WSTĘP WOLNY